काठमाडौं ११ मंसिर । अमेरिकाको राजधानी वाशिङ्टन डीसीमा राष्ट्रपति कार्यालय व्हाइट हाउस नजिकै बुधबार दिउँसो गोली हानाहानको घटना भएको छ । गोलीकाण्डमा वेस्ट भर्जिनिया राष्ट्रिय गार्डका दुई सदस्य गम्भीर रुपले घाइते भएको न्यूयोर्क टाइम्सले उल्लेख गरेको छ।
स्थानीय र संघीय अधिकारीहरूले यो घटनालाई एउटा एकाकी गोलीबाजको ुलक्षित गोलीकाण्डु भनेका छन्। गोली हान्ने व्यक्ति पक्राउ भइसकेको छ भने त्यो गोली प्रहार एक्लै नै गरेको बताइएको छ ।
यो घटना राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको अपराध नियन्त्रण अभियानको बीचमा भएको हो, जसअन्तर्गत राष्ट्रिय गार्डका सैनिकहरूलाई वाशिङ्टनका सडकहरूमा तैनाथ गरिएको छ। राष्ट्रपति ट्रम्प, गोलीकाण्ड भएको बेला फ्लोरिडामा थिए । उनले तत्कालै थप ५०० सैनिकहरूलाई वाशिङ्टन पठाउने आदेश दिएको रक्षामन्त्री पिट हेगसेथले जानकारी दिएका छन् ।
घटनाको विवरण
बुधबार दिउँसो करिब ३ बजे व्हाइट हाउसको दक्षिणी गेट नजिकै रहेको सुरक्षा चेकपोइन्टमा गोलीबार भएको थियो। वेस्ट भर्जिनिया राष्ट्रिय गार्डका दुई सदस्य गम्भीर घाइते भएका छन् । घाइतेको नाम गोप्य राखिएको छ । उनीहरु सशस्त्र सवारी चेकिङमा संलग्न थिए। आक्रमणकारीले हातहतियारसहितको सवारी साधनबाट गोली चलाएको प्रारम्भिक अनुसन्धानले देखाएको छ। दुवै सैनिकलाई तत्कालै नजिकैको अस्पताल लगेर उपचार गराइरहेको जनाएको छ । उनीहरूको अवस्था गम्भीर तर स्थिर रहेको चिकित्सकहरूले जनाएका छन्।
मेयर मुरियल बाउसरले यो घटनालाई ‘लक्षित आक्रमण’ भनेका छन् । ‘यो हाम्रो शहरको शान्ति र सुरक्षा विरुद्धको प्रत्यक्ष आक्रमण हो। हामी यो घटनाको गहन अनुसन्धान गर्न प्रतिबद्ध छौं।’ संघीय अनुसन्धान ब्यूरो (एफबीआई) र मेट्रोपोलिटन पुलिस विभागले संयुक्त रूपमा अनुसन्धान गरिरहेको छ। गोलीबाजको पहिचान अझै गोप्य राखिए पनि उनलाई घटनास्थलमै पक्राउ गरिएको थियो। प्रारम्भिक रिपोर्ट अनुसार, उनले कुनै राजनीतिक वा वैचारिक प्रेरणाबाट प्रेरित भएको हुन सक्ने बताइएको छ ।

यो कदम राष्ट्रपति ट्रम्पको ‘अपराधविरुद्ध जीरो टलरेन्स’ नीतिको हिस्सा हो

घटनास्थलमा रहेका साक्षीहरूले एनवाईटीसँग कुरा गर्दै भनेका छन्, ‘हामीले अचानक गोलीको आवाज सुन्न थाल्यौं। सैनिकहरू तुरुन्तै प्रतिक्रिया दिँदै लडाइँमा उत्रिए, तर आक्रमणकारीले भाग्ने प्रयास गरेनन्।’ घटनापछि व्हाइट हाउसको आसपासका क्षेत्रहरूमा कडा सुरक्षा व्यवस्था कायम गरिएको छ, र सडकहरू अस्थायी रूपमा बन्द गरिएका थिए।

राष्ट्रपति ट्रम्पले फ्लोरिडाबाटै यो घटनाको जानकारी पाएपछि रक्षा मन्त्री हेगसेथलाई फोन गरेर थप ५०० राष्ट्रिय गार्ड सैनिकहरूलाई वाशिङ्टन तैनाथ गर्ने आदेश दिए। हेगसेथले एक विज्ञप्तिमा भनेका छन्,

राष्ट्रपतिले यो घटनालाई गम्भीरतापूर्वक लिएका छन्। हामी हाम्रा सैनिकहरूको सुरक्षालाई प्राथमिकता दिन्छौं र अपराधविरुद्धको लडाइँलाई तीव्र पार्नेछौं।’ यो तैनातीले वाशिङ्टनमा हालै सक्रिय राष्ट्रिय गार्डको संख्या बढाएर कुल २ हजार पुग्नेछ।
यो कदम राष्ट्रपति ट्रम्पको ‘अपराधविरुद्ध जीरो टलरेन्स’ नीतिको हिस्सा हो, जसअन्तर्गत राष्ट्रिय गार्डलाई स्थानीय प्रहरी र संघीय एजेन्टहरूसँग सहयोग गर्न तैनाथ गरिएको छ। तर, ट्रम्पको यो नीतिले विवाद निम्त्याएको छ। आलोचकहरूले संघीय कानुनले सैन्य सैनिकहरूलाई घरेलु कानुन प्रवर्तनमा प्रयोग गर्न निषेध गरेको भन्दै यो कदम असंवैधानिक भएको आरोप लगाएका छन्। सिभिल लिबर्टिज युनियन (एसीएलयू)का एक प्रवक्ताले भने, ‘राष्ट्रिय गार्डको प्रयोगले अमेरिकी सडकहरूलाई सैन्य क्षेत्रमा परिणत गर्न सक्छ, जुन लोकतन्त्रको लागि खतरा हो।’
समर्थकहरू भने यो आवश्यक र वैधानिक भएको तर्क गर्छन्। पूर्व रक्षामन्त्रीका एक सल्लाहकारले एनवाईटीसँग भनेका छन्, ‘राष्ट्रिय गार्डको संकर प्रकृति – जसले यो राष्ट्रिय सेनाको हिस्सा मात्र नभई राज्य गभर्नरहरूको पनि स्रोत हो – ले यस्ता अवस्थामा लचकता दिन्छ। अपराधको बढ्दो समस्याले यस्तो सहयोग अनिवार्य बनाएको छ।’
विवादको पृष्ठभूमि
राष्ट्रिय गार्ड अमेरिकी सेनाको विशेष शाखा हो, जसलाई प्राकृतिक प्रकोप, आपतकालीन स्थिति वा घरेलु सुरक्षा आवश्यकतामा प्रयोग गरिन्छ। तर, पोजे कम्बाटिभ मिलिटरी एक्ट (१८७८) ले सक्रिय सैन्य सैनिकहरूलाई घरेलु कानुन प्रवर्तनमा प्रयोग गर्न निषेध गरेको छ। राष्ट्रपति ट्रम्पको प्रशासनले राष्ट्रिय गार्डलाई ‘समर्थन भूमिका’ मा राखेर यो कानुनलाई बाइपास गरेको दाबी गरेको छ, जसमा उनीहरूले सशस्त्र सहयोग मात्र नगरी निगरानी र चेकिङमा पनि भाग लिन्छन्।
यो वर्ष वाशिङ्टन डीसीमा अपराध दरमा १५ प्रतिशत वृद्धि भएको तथ्यांकले गार्डलाई सडकमा उतार्ने घटनाको औचित्य पुष्टि गरेको प्रशासनले जनाएको छ। तर, नागरिक अधिकार समूहहरूले यो कदमले अल्पसंख्यक समुदायहरूलाई लक्षित गरेको भन्दै विरोध प्रदर्शनहरूको घोषणा गरेका छन्।